Hilde Hacquebord is oprichter en directeur van Diataal. Een bedrijf met een product waar ze trots op is: de Dia eind- en volgtoetsen. Een product met een wetenschappelijke en integere identiteit dat gegroeid is vanuit haar promotieonderzoek. ‘

Vanuit mijn universitaire studies Onderwijskunde en Nederlands ben ik mij gaan richten op het taalonderwijs en in eerste instantie specifiek op het NT2-onderwijs. Ik vond dat mijn werk ertoe moest doen, maatschappelijk relevant moest zijn. Mijn promotieonderzoek eind jaren ’80 ging over de ontwikkeling van tekstbegrip bij Turkse leerlingen in de brugklas van het voortgezet onderwijs. Vanuit het idee dat tekstbegrip belangrijk is voor schoolsucces. Je hebt het nodig bij alle vakken. Ik heb de leerlingen gevolgd van start brugklas tot en met de derde klas voortgezet onderwijs. Dat onderzoek is de basis van ons huidige volgtoetssysteem.’

Kansen
In 2011 maakte Hacquebord de overstap van de universiteit naar haar eigen bedrijf. Haar drijfveer was bij te dragen aan een positieve toetscultuur in het onderwijs. ‘Toetsen zijn niet bedoeld om af te rekenen, maar om verder te komen. Als je ervan uitgaat dat ieder kind zich kan ontwikkelen, dan moet ook ieder kind kunnen laten zien wat hij kan. We doen kinderen tekort als we ze niet monitoren. Monitoring is belangrijk voor het zelfbewustzijn van kinderen, goede toetsen laten zien wat ze al kunnen en waar ze naar toe kunnen groeien. Goed toetsen, adaptief en diagnostisch, draagt bij aan kansengelijkheid, ik geloof daar heilig in. Laat leerlingen niet in de steek, er is zo veel potentie, haal die boven water. En heb oog voor ieders specifieke behoefte.’

‘Toetsen zijn ooit bedacht om de talenten van kinderen boven water te krijgen. Ik vergeet nooit dat ik in het lyceumklasje zat op de lagere school, samen met andere kinderen van hoogopgeleide ouders. Wij werden voorbereid op het lyceum. Daarvoor gold tot die tijd een toelatingsexamen, maar dat jaar werd voor het eerst bij alle leerlingen de Citotoets afgenomen. Een jongen die niet in het klasje was geplaatst, kwam dankzij de toets toch op het lyceum terecht omdat zijn toetsuitslag dat rechtvaardigde. Dat is wat toetsen doen: kansen geven, ontwikkelingsmogelijkheden zien en uitdagingen bieden!’

Andere toetscultuur
‘Helaas zijn toetsen de laatste decennia verworden tot instrument om kinderen af te rekenen. Ik wil bijdragen aan een toetscultuur met toetsen die laten zien hoever leerlingen zijn en wat ze al kunnen. Diagnostische toetsen ook, die de zwakke maar ook de sterke kanten van een leerling naar voren brengen. ‘Gelukkig keert het tij, ook de inspectie is een nieuwe weg ingeslagen. Er wordt meer ingezet op ontwikkeling, op de groei die kinderen doormaken en minder op afrekenen. Formatief toetsen zit in de lift. De inspectie vraagt scholen naar de visie op toetsen als onderdeel van het onderwijsproces. Het gaat er niet zozeer om dat er getoetst is, maar wat de school doet met de toetsinformatie om het onderwijs te verbeteren